Hayda ! Nereden çıktı çelik melik, çanak çömlek dediniz büyük ihtimalle. Ben de yazacağım konuyu bilmeme rağmen başlığına karar veremediğim için böyle yazıverdim işte. Mutfaktan yazacağım bu yazıyı. Çelik tencere ve yan ürünleri hakkında, çoğu zaman kullanma kılavuzu bulunması gerektiğini düşünmeme sebep olan özelliklerden bahsedeceğim. Çelik tencerenin de kullanım kılavuzu mu olur demeyin. Bakın ne özellikleri var gerçek anlamda bir çelik tencerenin ve yan ürünlerinin. Belki de kimisine şaşıracaksınız.
Çelik tencere deyip geçmeyin. Onun gerçekten çelik olup olmadığı, uygun şekilde tasarlanıp tasarlanmadığı, içindeki katkı maddeleri, taban dizaynı vesair bir çok önemli nokta, onu kullanırken bize sağladığı konforu belirliyor. Geçenlerde nişanlım yemek yaparken bunların bir çoğundan bîhaber olduğunu farkettim ve böyle bir yazı kaleme almaya karar verdim. Nasip bugüneymiş.
Bir çelik tencerenin ideal çelik kalitesi 304’tür. 304 kalite paslanmaz çelik hem işlenmesi hem de ebu ürünün bozulmadan, özelliklerini kaybetmeden evladiyelik olması için en uygun çeliktir. Satın alacağınız çelik tencere ve yan ürünlerinin 304 kalite paslanmaz çelik olup olmadığını sormanızda fayda var. Zamanında farklı kalite çeliklerin de tencere üretiminde kullanıldığına şahit olmuştuk. 304 kalite paslanmaz çelik lekelenmez ve korozyona uğramaz. 18/10 krom/nikel oranı ise çeliğin korozyona karşı direncini gösterir. Zira paslanmaz çeliğin paslanmaz olarak adlandırılabilmesi için en az %10 oranında krom içermesi gerekir. (Uzmanlar mazur görsün, benim bilgim bu)
İyi tasarlanmış ve kaliteli bir çelik tencere:
- Paslanmaz
- Özelliğini yitirmeden ömürboyu kullanılabilir
- %100 geri dönüştürülebilir
- Isıyı çok iyi yayar. Ancak ısı kaybı çok yavaş gerçekleşir. Bir cam su bardağına ve bir çelik tencereye aynı anda aynı kaynak suyu koyup ikisinin de tabanını avucunuza alırsanız önce tencereyi tutan eliniz yanar. Bardak soğudğunda ise tencere halen soğumamıştır. Deneyebilirsiniz.
- Isıyla iyi geçinmesi sebebiyle çok kısa sürelerde pişirme yapabilir. Aslında çelik tencerenin gelmesiyle düdüklülerin pabucu dama atıldı. Ancak bunu biliyor olmak lazım tabii.
- Sapları ısınmaz
Bunlar iyi tasarlanmış ve kaliteli bir çelik tencerenin genel özellikler. Doğrudan kullanımla ilgili özelliklerine bakarsak:
- Kapağını dik şekilde sapı ile ağzı arasına koyabilirsiniz. Servis esnasında kapak koyacak yer aramazsınız.
- Yemeğin piştiğini, düdüklüden çıkan şekilde buhar çıkmasından ve kapağın kapalıyken fırıldak gibi döndürülebilmesinden anlayabilirsiniz.
- Tencereyi servis yapmak üzere masaya gitiriyorsanız, elinizden bırakmadan kapağını açabilirsiniz. Bunun için tencerenin sapları masanıza güvenli bir dayanak teşkil eder. Tek sapını masanın üzerine oturtarak tencereyi tutabilir, diğer elinizle kapağı açabilirsiniz. Pekiyi bu ne iş yarar ? Diğer maddeye bakın 🙂
- Nihale (altlık) yerine tencerenin kapağını ters çevirerek koyabilirsiniz. Kapağın sapı, tencerenin servis halindeyken kendi ekseninde döndürülmesine de kolaylık sağlar ve devrilme olmaz. Tencerenin bu şekilde eğimle döndürülmesi, servis esnasında çokça kullanılan bir yöntem.
- Tencere ağzının yapısı, huni gerektirmeksizin boşaltma yapılabilmesine imkan verir. Bu şekilde bir şişeye de boşaltma yapabilirsiniz…üstelik 1damla dahi tencereden sızmadan. Bu önemli bir kolaylıktır. Tencereden servis ya da saklama kabına alırken kullandığımız bu yöntemde ortalık kirlenmeyeceğinden hanımların çok hoşuna gidecektir.
- Tavalarda kızgınlığı ya da tencerelerde sıcaklığı ölçmek için birkaç damla su yetecektrir. Izgara olarak kullanmak istediğiniz tava ya da grile elinizle su damlatın. Su buharlaşması çok yavaş (buhar görülmeyecek kadar yavaş) gerçekleşiyor ve doğrudan buharlaşmak yerine cıva gibi tabanın üzerinde hızla yuvarlanıyorsa tavanız ızgara olarak kullanıma hazırdır.
- Tamamen susuz ve yağsız ızgara yapabilirsiniz. Izgaralık kırmızı eti, yukarıdaki şekilde test ettiğini tavaya bırakın. İlk etapta et tabana yapışacaktır. Dolayısıyla bırakırken düzgün olmasına dikkat edin. Birkaç saniye sonra et tavaya yapışır ve düzeltmeniz çok zor olur. Bir süre sonra (bir yüzün ızgara pişme zamanı kadar) eti çevirebilirsiniz, zira pişen yüz kendini bırakacaktır. Bu durumda cızırdama sesi de değişir. Zira etin cızırdaması biter ancak kendi öz suyu tavadadır. Teflon, az yağlı, yağsız tava falan hikaye efendim, işte size sağlıklı bir kızartma için gereken 2 şey: Ateş ve Çelik.
- Çizilmediği için bulaşık teli ile içini dışını rahatlıkla ovabilirsiniz. Yemeklerden doğan pislikler gibi ocağın alevinin düzgün olmamasından kaynaklanan taban isleri de telle kolaylıkla temizlenebilir. Her türlü temizlik malzemesini kullanabileceğiniz için hep ilk günkü gibi saklayabilirsiniz. Ayrıca zaten çok kolay temizlenir.
- Özel yardımcı araçları sayesinde çelik tencerelerden daha fazla faydalanabilirsiniz. Mesela aynı tencerede hem pişirme hem haşlama yapabilir, tek ocakta aynı anda 3 yemek pişirebilirsiniz.
- Sade pilav ya da makarnayı yapmanız 7 dk. (Süzme, yağlama vs. her şey dahil!) Bunu yapmak çelik tencere usulünü kullanmanıza bağlıdır.
- Bütün tavuğun pişmesi 12 dk. Hem de altını iyice kısıp süreyi biraz daha uzatarak susuz koyup, tavuğun kendi suyuyla bir alabilir, sonraki 7 dk.lık pilavı halis tavuk suyu ile yapabilirsiniz.
- Biber dolmasını daha evvel çelik tencerede yapmadıysanız artık teflonu bırakıp kendi renginde pişmiş biber dolması yiyebilirsiniz. Neredeyse reklam tabağı gibi 🙂 Teflon ürünler zaten çelikten daha yeni. Arada çelik kullanmadıysanız yazık etmişsiniz.
Yardımcı ürünleri ile daha bir çok kullanım özelliğine kavuşan çelik tencerelerde özellikle kapak ve tencere ağzı ile ilgili kısımlar en çok kullandığım ve sevdiğim kısımlardır. Bu standartlar başka malzemelerde de bulunmuyor.
Ucuza tamah etmeyin, sırf marka için de ödeme yapmayın tabii. Çelik tencerenin tabanına tık tık vurursanız teneke gibi ses çıkmaz. Emaye gibi hafif olmaz, cam gibi ağır olmaz. Tabanı 9 ilâ 13 mm olmalıdır.
Buyrun çelik tencere kullanmaya. Sağlıklı, şık, kullanışlı ve ekonomik.
